15ος – 16ος αιώνας
15ος – 16ος αιώνας
Ιστορικά Γεγονότα
Χαρακτηρίζεται ως η μελανότερη περίοδος που έχει βιώσει ποτέ στα χρονικά το νησί της Λέσβου και συμβαδίζει με την τύχη της υπόλοιπης Ελλάδας. Ο Μωάμεθ ο Β’ ο Πορθητής και ο Βεζύρης Μαχμούτ Πασάς πολιορκούν τη Μυτιλήνη με 60 πλοία. Η Λέσβος καταλαμβάνεται. Μέσα στο πλαίσιο της γενικής τακτικής που ακολούθησαν οι κατακτητές περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, ομαδικούς εξισλαμισμούς των ντόπιων κατοίκων, οι οποίοι στη συνέχεια εκτουρκίστηκαν. Οι εξισλαμισμοί αυτοί ήταν αποτέλεσμα των εξευτελισμών, βιαιοπραγιών και αρπαγών των αγαθών που υφίσταντο οι υπόδουλοι Έλληνες.
Οι περιπέτειες της Λέσβου δεν έληξαν με την κατάληψή της. Για πολλά χρόνια, τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσά της πραγματοποιήθηκαν πολεμικές συγκρούσεις, κυρίως μεταξύ Τούρκων και Βενετών, που τους πρώτους χρόνους μετά την Άλωση, εξακολουθούσαν να κατέχουν πολλές περιοχές της Ελλάδας.
Οικονομική ζωή
Κατά τον 16ο αιώνα, η Λέσβος βασιζόταν κατά κύριο λόγο στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Η πληθυσμιακή αφαίμαξη που υπέστη το νησί και η μεταφορά του πιο ακμαίου και παραγωγικού δυναμικού της στην Πόλη οδήγησε στην ανάσχεση της εμπορικής κίνησης και στη στροφή των κατοίκων στην καλλιέργεια της γης. Στη πλειοψηφία του, ο πληθυσμός του νησιού ζει στην ύπαιθρο. Κάποιοι από αυτούς, μπορούσαν να μετακινηθούν από περιοχή σε περιοχή παρά τους περιορισμούς και τις δεσμεύσεις που υπέβαλαν οι Τούρκοι, ενώ κάποιοι άλλοι ζούσαν σε καθεστώς δουλοπαροικίας καθώς αποτελούσαν αναπόσπαστο κομμάτι της γεωργικής έκτασης όπου διαβιούσαν και γι’ αυτό το λόγο δεν είχαν δικαίωμα μετακίνησης. Σε γενικές γραμμές η επιβίωση των κατοίκων στη Λέσβο εξαρτιόταν κατά κύριο λόγο από τις καιρικές συνθήκες και από την ευκαρπία της γης που καλλιεργούσαν, όση απ’ αυτήν δεν κατακρατούνταν από τις Οθωμανικές Αρχές.
Κοινωνική ζωή
Ελάχιστες πληροφορίες έχουμε για την κοινωνική ζωή των κατοίκων του νησιού κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι οποίες βασίζονται σε διάφορα κείμενα, κυρίως ξένων περιηγητών. Από αυτές φαίνεται πως η ζωή των Λεσβίων ήταν βυθισμένη στην εξαθλίωση και την μιζέρια. Συνεκτικό κρίκο των Λεσβίων αποτέλεσε η εκκλησία όπου με την παραχώρηση των προνομίων από τον Σουλτάνο στο Πατριαρχείο έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εθνική αφύπνιση. Η φτώχεια, η πείνα, οι ελώδεις πυρετοί, η λέπρα αποτελούσαν γνώριμες καταστάσεις για τον Λεσβιακό λαό. Πότε – πότε πραγματοποιούνταν κάποιο πανηγύρι, γάμος ή άλλη θρησκευτική ζωή που έβγαζε τους κατοίκους από την δύσκολη καθημερινότητα. Οι προλήψεις και οι δεισιδαιμονίες μάστιζαν το λαό και τον απομάκρυναν από κάθε μορφωτικό αγαθό.